Nado
na travesía do navío “la Navarre” cara Cuba en 1916, Xesús
Manuel Lorenzo Varela Vázquez pasou os seus primeiros anos de vida
viaxando xunto aos seus país entre Galicia e o continente americano
ata 1931, cando se instalan definitivamente en Lugo, cidade onde
realizará os seus estudos de bacharelato e onde coñecerá a
Castelao e Picallo durante un acto do Partido Galeguista.
Persoa
sempre unida á política, comeza as súas andaduras xa durante os
primeiros anos da década dos 30, participando na fundación das
Mocidades Galeguistas de Lugo xunto a Emilio Ferreiro e Ramón
Piñeiro entre outros, ademais de afiliarse ao grupo Izquierda
Comunista, de ideoloxía trostkista. Cando se produce o Golpe de
Estado do 36, vivindo xa en Madrid, Lorenzo Varela pasa a formar
parte do Quinto Rexemento de Milicias Populares e participa
activamente coas actividades propagandísticas do grupo Alianzas de
Intelectuales Antifascistas. Foi nesta etapa cando se afiliou ao
Partido Comunista e tamén chegou ser comisario político na batalla
do Ebro, unha das múltiples batallas nas que participou durante a
Guerra Civil.
Xa
despois da guerra, logo de pasar un breve período no campo de
concentración de Saint-Cyprien, exiliase a México ata 1941, ano no
que emigraría ata Bos Aires, cidade na que residía o seu pai e onde
militaría no Partido Comunista Argentino. Sen contar unha breve
visita a España en 1960 xunto coa súa esposa, Marika Gerstein,
Varela non volvería á península ata 1976, asentándose en Madrid
xunto con Marika ata a súa morte en 1978.
Os
seus ideais marcan toda a súa obra literaria, así como a pena e
morriña de pasar tantos anos lonxe da súa terra durante os anos de
exilio -algo común entre a maioría dos escritores que sufriron a
mesma sorte-. Aínda que a súa faceta como poeta non foi realmente
explotada ata o final da guerra, durante toda a súa vida Varela
estivo ligado aos movementos culturais e intelectuais da península,
escribindo artigos en múltiples revistas e afiliándose a diversos
colectivos como son o PAN ou as Misións Pedagóxicas da II
República.
Os
seus poemas, escritos tanto en galego como en castelán, recompílanse
maioritariamente en Elegías españolas (1940), Torres de
amor (1942), Catro poemas galegos pra catro grabados
(1944) -a súa primeira obra publicada en galego, o cal encádrase
dentro do álbum María Pita e tres retratos medievais de Luís
Seoane-, Lonxe (1954), Homenaje a Picasso (1963) e
Homaxes (1979), entre outras obras recopiladas postumamente. A
todo isto deben sumarse os artigos, poemas, críticas literarias,
traducións, ensaios e outros escritos en revistas e xornais de
renome como El Sol, El Mono Azul, La Hora de España
-todos previos ao seu exilio-, Taller, Romance, De
Mar a Mar -fundada polo propio Varela-, Correo Literario,
Cabalgata ou Industrias Pesqueras.
Lorenzo
Varela sería homenaxeado co Día das Letras Galegas no 2005, unha
figura ilustre da literatura galega máis coñecido e recoñecido
fora da península que na súa propia terra.
Ningún comentario:
Publicar un comentario